Het project

Al geruime tijd is de vaststelling van de omvang van smartengeld in Nederland een punt van discussie en lijkt de praktijk gebaat bij meer inzichtelijkheid, meer consistentie en meer efficiëntie. De behoefte aan meer ordening is versterkt door de grote toename van het aantal uitspraken waarin de strafrechter smartengeld vaststelt. Doel van dit onderzoeksproject is om in die behoefte te voorzien met een schaal van lichamelijke letsels en andere gevallen waarin aanspraak bestaat op smartengeld wegens aantasting in de persoon, geordend naar de ernst van gevallen, met vermelding van bijpassende smartengeldbedragen, per type geval met bandbreedtes en factoren die de plaats binnen de bandbreedte kunnen beïnvloeden.

Bij de ontwikkeling van de Rotterdamse schaal is inspiratie geput uit de Engelse Guidelines for the Assessment of General Damages in Personal Injury Cases en uit de Ierse Personal Injury Guidelines die in het verleden met hetzelfde doel zijn opgesteld. De relatieve waardering van de verschillende lichamelijke en geestelijke letsels en de beschrijvingen van de bandbreedtes zijn in belangrijke mate aan deze Guidelines ontleend. Bij de vermelding van de bedragen zijn niettemin de door de Nederlandse rechter toegewezen smartengeldbedragen leidend geweest. Hiertoe is gewerkt met een omrekenfactor die de verhouding tussen Engelse en Nederlandse smartengeldbedragen tot uitdrukking brengt. Voor situaties waarin een aanspraak op smartengeld niet haar grond vindt in lichamelijk of geestelijk letsel boden de Engelse en Ierse Guidelines geen concrete voorbeelden. Daarom is uitvoerig jurisprudentieonderzoek verricht naar verschillende gevalstypen die zich regelmatig voordoen in de Nederlandse rechtspraktijk, in het bijzonder binnen het strafproces bij de beoordeling van de vordering van de benadeelde partij. Ook bij de weergave van de resultaten van dat rechtspraakonderzoek is het ‘basisrecept’ van de Guidelines gevolgd.

 

De opstelling van de schaal is niet bedoeld als grote wijziging van de bestaande praktijk of als beperking van de vrijheid van rechters of partijen, maar als hulpmiddel om die praktijk inzichtelijker en consistenter te maken. De schaal biedt in één oogopslag een indicatie voor een passend smartengeldbedrag voor een bepaald gevalstype. Het document beoogt de rechtspraktijk te faciliteren door op een toegankelijke manier overzicht en aanknopingspunten te bieden voor de vaststelling van smartengeldbedragen en aldus bij te dragen aan meer consistentie in bedragen, inzichtelijkere motiveringen en een efficiëntere vaststelling van smartengeld.

Het onderzoek dat deze schaal heeft voortgebracht is verricht in opdracht van de Raad voor de rechtspraak en gefinancierd door het Ministerie van Justitie en Veiligheid. In september 2024 is een conceptversie gepubliceerd voor consultatie. De input van de consultatiefase (september-december 2024) is zo veel mogelijk verwerkt in de huidige versie.

 

Een uitgebreid onderzoeksverslag is hier te vinden.

Luister ook de podcast ‘De Rotterdamse schaal: ordening van smartengeldbedragen’ via Spotify of een andere podcast-app.

 

 

Onderzoeksteam

mr. dr. M.R (Marnix) Hebly

mr. dr. M.R (Marnix) Hebly

Projectleider

prof. mr. S.D. (Siewert) Lindenbergh

prof. mr. S.D. (Siewert) Lindenbergh

mr. drs. W. (Willianne) Oudijk

mr. drs. W. (Willianne) Oudijk

mr. A.I. (Aster) Schreuder

mr. A.I. (Aster) Schreuder

Download de Rotterdamse schaal

Ordening van smartengeldbedragen bij letsel en andere persoonsaantastingen